İcra Nedir?
İcra, mahkemeler tarafından verilen kesinleşmiş kararların ve alacaklıların alacaklarının tahsil edilmesi amacıyla devletin zor kullanarak gerçekleştirdiği işlemlerin bütünüdür. İcra işlemleri, icra daireleri aracılığıyla yürütülür ve borçlunun mal varlığına el konularak alacaklının haklarının korunmasını amaçlar.
Kaç Çeşit İcra Vardır?
İcra işlemleri genel olarak iki ana başlık altında toplanabilir: Cebri icra ve İhtiyati icra. Ayrıca, cebri icra da kendi içinde alt kategorilere ayrılmaktadır.
1. Cebri İcra (Zorlayıcı İcra)
Cebri icra, mahkeme kararları veya alacaklıların talepleri doğrultusunda borçlunun mal varlığına zorla el konularak borcun tahsil edilmesini sağlar. Cebri icra işlemleri üç ana başlıkta incelenir:
- İlamlı İcra:
- Mahkeme kararlarının yerine getirilmesi amacıyla yapılan icra işlemleridir. Bir mahkeme kararı (ilam) esas alınarak icra takibi başlatılır.
- Örnek: Nafaka alacakları, tazminat kararları.
- İlamsız İcra:
- Alacaklının mahkeme kararı olmaksızın başlattığı icra takibidir. Alacaklı, alacağını belgelemek zorunda değildir.
- Örnek: Kira alacakları, senetle ispatlanan borçlar.
- Kambiyo Senetlerine Dayalı İcra:
- Poliçe, bono ve çek gibi kambiyo senetleri üzerine başlatılan icra takipleridir. Bu tür icra takibi, daha hızlı ve etkili bir yoldur.
2. İhtiyati İcra
İhtiyati icra, alacaklının, mahkeme kararı kesinleşmeden önce, alacağını güvence altına almak amacıyla geçici olarak başlattığı icra işlemidir. Bu tür icra, mahkeme kararıyla alınabilecek ihtiyati haciz kararı ile gerçekleşir. İhtiyati icra, borçlunun kaçma veya mal kaçırma ihtimaline karşı önlem olarak kullanılır.
İcra Takibi Süreci
- İcra Takibinin Başlatılması:
- Alacaklı, icra dairesine başvurarak icra takibi talebinde bulunur. İlamsız icra takibi için icra dairesine bir takip talebi sunulur.
- Ödeme Emri:
- İcra dairesi, borçluya bir ödeme emri gönderir. Bu emirde, borcun ödenmesi veya itiraz edilmesi gerektiği belirtilir.
- İtiraz ve Şikayet:
- Borçlu, ödeme emrine itiraz edebilir. İtiraz süresi genellikle 7 gündür. İtiraz edilmesi halinde, icra takibi durur ve alacaklı mahkemeye başvurmak zorunda kalır.
- Haciz ve Satış:
- Borçlu, ödeme emrine itiraz etmez veya itirazı reddedilirse, alacaklı haciz talebinde bulunabilir. Haciz işlemiyle borçlunun mal varlıklarına el konulur ve bu mallar satılarak alacaklıya ödeme yapılır.